سیستم تهویه ایرواشر چیست؟

احتمالا تا به‌ حال درباره دستگاه‌هایی که هوا را تهویه و مرطوب می‌کنند، شنیده باشید؛ این دستگاه‌ها در دنیای صنعت با نام ایرواشر(Air washer) یا به اصطلاح هوا شور 😀 شناخته‌ می‌شوند. اینکه چطور یک دستگاه هوای محیط را باکیفیت تر می‌کند و میزان رطوبت آن را تغییر می‌دهد.

ایرواشر چیست؟

سوالی است که با شنیدن نام هوا شورها (ایرواشرها) به ذهنمان می‌رسد، برای دانستن سازوکار این دستگاه‌ها بطور خلاصه به معرفی ایرواشر، اجزای تشکیل دهنده، نحوه کار وهم‌ چنین مزایا و معایب آن می‌پردازیم؛ پس با ما همراه باشید.

همه چیز درباره ایرواشر

ایرواشر، یک دستگاه صنعتی با طراحی ساده‌ است که با گرفتن ذرات غبار و آلودگی هوا و تنظیم رطوبت آن، هوا را تهویه و مطبوع می‌کند.

این دستگاه به گونه‌ای طراحی شده که علاوه بر زدودن آلودگی و کنترل رطوبت، در فصل‌های مختلف سال به عنوان یک وسیله‌ گرمایشی یا سرمایشی دمای محیط را نیز تنظیم می‌کند. ایرواشرها ممکن است در ساختار یک دستگاه هواساز به کار روند یا اینکه به طور مستقل در محیط، نصب و استفاده شوند.

برای درک چگونگی عملکرد ایرواشرها باید اجزای آن‌ها را بشناسیم.

اجزای تشکیل دهنده‌ ایرواشرها

ظاهر یک دستگاه ایرواشر مشابه کولرهای آبی است و در ساختمان آن چند باکس مختلف قرار گرفته، در هرکدام از این باکس‌ها یک وسیله با عملکرد ویژه خود قرار دارد. مهم ‌ترین اجزای عملکردی در یک ایرواشر شامل موارد زیر است:

• فیلتر تصفیه کننده هوا
• نازل آب پاش
• موتور و فن
• پمپ سیرکولاسیون
• دیفیوزر(پخش کننده هوا)
• بویلر(برای ایجاد گرما در محیط)

حال باید بدانیم که هرکدام از این اجزا چگونه در سیستم ایرواشرمورد استفاده قرار می‌گیرند و در مجموع نحوه کار ایرواشر را بشناسیم.

نحوه‌ عملکرد ایرواشر چگونه است؟

هوای آلوده‌ای که توسط یک فن مکنده وارد دستگاه می‌شود، ابتدا توسط فیلترهای تعبیه شده کاملا فیلتراسیون و غبارزدایی می‌شود، سپس این جریان با عملکرد سیرکولاسیون دستگاه به گردش در می‌آید و به قسمت نازل‌های آب پاش می‌رسد، نازل‌ها آب را به شکل قطرات پودری روی هوای موجود می‌پاشند، تماس آب با هوا باعث پاکسازی آن می‌شود، به‌ علاوه اینکه رطوبت آن را افزایش می‌دهد، از طرفی قطرات آب، با گرفتن حرارت هوا و تبخیر شدن، دمای آن را پایین می‌آورند و در نتیجه یک هوای خنک و فیلترشده و مطبوع از ایرواشر خارج می‌شود.

در فصل زمستان و در جهت ایجاد گرما، دستگاه با عمل بویلرهای تعبیه شده در آن هوای گرم را خارج می‌سازد، بویلرها همان لوله‌های مارپیچی هستند که داخلشان آب داغ در جریان است، تبادل هوایی که بین آب جاری در بویلرها و هوای درون دستگاه صورت می‌گیرد، باعث انتقال دما از لوله‌ها به هوا و در نتیجه ایجاد هوای گرم می‌شود. برای داغ شدن آب موجود در بویلرها لازم است آن‌ها را به یک منبع حرارتی وصل کرد. در دستگاه‌های کوچک می‌توان آن‌ها را به پکیج‌ها و آبگرمکن‌های خانگی وصل نمود و در دستگا‌ه‌های بزرگ تر اتصال به سیستم موتورخانه صورت می‌گیرد.

پس از آشنایی مختصری که با سیستم ایرواشر‌ها کسب کردیم، لازم است مزایا و معایب دستگاه را نیز بررسی کنیم.

مزایا و معایب ایرواشر

در این قسمت سعی داریم تا به بررسی مزایا و معایب ایرواشر بپردازیم تا شما با کسب اطلاعات کافی درباره این سیستم تهویه مطبوع بتوانید در صورت نیاز تصمیم درستی در انتخاب آن داشته باشید.

مزایای سیستم ایرواشر

1.  ایرواشر‌ها عملکرد سه‌گانه دارند هواسازی، گرمایش و سرمایش. بنابراین نیاز ما را از سه دستگاه مختلف به یک دستگاه کاهش می‌دهند و باعث صرفه‌ جویی در خرید وسایل تهویه کننده، سرمایشی و گرمایشی می‌شوند. ضمن اینکه قیمت مناسبی دارند و نصب و راه‌ اندازیشان نسبت به سایر دستگاه‌های تهویه هوا کم تر است.
2. به لوله کشی و کانال‌ کشی‌های اضافی نیاز ندارند.
3. به دلیل حذف کمپرسور از ساختمان، مصرف برق و سروصدای کم تری دارند.
4. تعمیر و سرویس کردن ایرواشرها به علت ساختمان ساده‌ای که دارند، معمولا راحت و کم‌ هزینه است.
5. در فصل سرما، به ویژه در مناطق سردسیر که هوا خشک است و پوست را اذیت می‌کند، هوا را مرطوب و ملایم می‌کنند.
6. در هر قسمتی از ساختمان، از جمله در فضاهای زائد آن قابل نصب هستند.

اما ایرواشرها هم مثل هر دستگاه صنعتی دیگر، در کنار مزایا و ویژگی‌های عملکردی مثبت، عیب وایرادهایی دارند که باید پیش از خرید در نظر بگیریم.

معایب ایرواشرها

1. متاسفانه ایرواشرها آب زیادی مصرف می‌کنند.
2. در ایجاد هوای خنک برای تابستان ظرفیت مشخصی دارند و بیشتر از یک مقدار معین سرما تولید نمی‌کنند، بنابراین در مناطق بسیار گرم کارایی کمتری دارند.
3. به دلیل وجود رطوبت در داخل دستگاه، امکان رسوب‌ گرفتگی و خوردگی دارند.
4. با ایجاد رطوبت در هوای خروجی، مناسب استفاده در مناطق مرطوب و شرجی  و حتی محیط‌هایی مثل باشگاه که در آن میزان تعرق افراد زیاد است، نیستند.

نکاتی درباره نصب ایرواشر

• شاید دیده باشید بعضی افراد، برای کولرهای آبی خود، سایه بان درست می‌کنند، بد نیست برای ایرواشرها هم یک سقف محافظ تهیه کنیم تا انرژی هدر نرود.
• بهتر است آن‌ها را در مکان‌های روباز مثل پشت بام نصب کنیم.
• هرچند وقت یکبار به دستگاه نگاهی بیندازیم و درصورت عیب‌یابی بلافاصله برای رفع آن اقدام کنیم.
• برای افزایش طول عمر دستگاه و بهبود کارایی آن، از امکاناتی مثل رسوب ‌گیرها و عایق بندی استفاده کنیم.

تعمیرات ایرواشر

یکی از مسائل بسیار مهم درباره ایرواشر این اسن که این دستگاه به دلیل اینکه هزینه تعویض فیلتر ندارد پس هزینه نگهداری بسیار کمتری نسبت به دیگر سیستم های تهویه مطبوع دارد.

یکی دیگر از موضوعات مهم که جزو مزایای ایرواشر Air Washer محسوب میشود قطعاتی که در این دستگاه استفاده شده بسیار ارزان تر از سیستم های تهویه مطبوع دیگر است.

پس از این لحاظ هم به شدت به صرفه است و نباید نگران تعمیرات و هزینه آن باشیم.

انواع ایرواشرها در بازار

فرقی نمی‌کند، برای خانه یا محیط کار و یا سوله‌های صنعتی، می‌توان ایرواشرها را در هر محیطی به کار برد تا هوای مطبوع تری در دسترس داشت.

ایرواشرها در مدل های آپارتمانی و صنعتی در بازار موجودند مه به ایرواشر آپارتمانی معروف هستند.

برای خرید ایرواشرها باید در نظر داشت، اصلی‌ترین تفاوت آن‌ها، میزان قابلیت ایجاد رطوبت یا به اصطلاح کلاس رطوبت زنی ایرواشر است، در بازار سه کلاس از این دستگاه موجود است. کلاس ۴ و ۶ و ۸.

در ایرواشر کلاس ۸، درصد رطوبت زنی به هوا بالاتر است، قاعدتا مصرف آب بیشتری  دارد و هوای خنک تری تولید می‌کند.

به همین ترتیب در کلاس ۶ و ۴ میزان رطوبت زنی متفاوت است.

بر اساس نوع طراحی بدنه نیز، ایرواشرها در انواع ایستاده یا افقی ساخته شده‌اند.

1. ایرواشر ایستاده
2. ایرواشر افقی

تفاوت ایرواشر با هواساز چیست؟

بر خلاف چیزی که شاید خیلی از افراد تصور کنند ایرواشر و هواساز عملکرد متفاوتی دارند و یکسان نیستند و در اصل دو سیستم جداگانه برای راه اندازی دارند. البته نباید فراموش کنیم که در کلیات کاملا شبیه به یکدیگر و هستند در بعضی جزییات تفاوت دارند و به همین علت نمیتوانیم آن ها را یکی بدانیم.

در اصل هواساز یک رابط بین سیستم گرمایشی و سرمایشی یک ساختمان یا هر محیط دیگر است که رطوبت زنی سیستم هواساز در محفظه خودش انجام میشود ولی همانطور که توضیح دادیم، ایرواشر برای گرمایش و سرمایش از سیستم های مختلف استفاده میکند و همانند هواساز رطوبت زنی را در داخل محفظه انجام میدهد.

به دلیل اینکه هواساز از سیستم تبرید تراکمی استفاده میکند پس کاهش دمای بیشتری را در محیط ایجاد میکند ولی ایرواشر از سیستم تبرید تبخیری استفاده میکند.

نتیجه گیری

در پایان باید بدانیم اگر قصد داریم تا برای منزل یا محیط کار دستگاهی تهیه کنیم که علاوه بر تهویه مطبوع، در سرمایش و گرمایش محیط کاربرد داشته باشد، ایرواشرها (زنت) گزینه مناسبی هستند، بسیاری از دردسرهای وسایل برودتی و حرارتی دیگر را ندارند، اما در ایجاد سرمایش ظرفیت محدودی دارند و از اسپیلت‌ و چیلر و … توانایی سرمایش کمتری دارند.

بهتر است بسته به نوع آب وهوای محل مورد استفاده، میزان آب موجود و مقدار رطوبت هوا تصمیم بگیریم از ایرواشر استفاده کنیم یا خیر.